Oregon Üniversitesi’nden Prof. Debra Merskin ve Georgia Devlet Üniversitesi’nden Doç. Dr. Carrie P. Freeman tarafından hazırlanan Hayvan Dostu İletişim Kılavuzu, İstanbul Bilgi Üniversitesi bünyesindeki iletişim, psikoloji ve hukuk alanlarında uzman akademisyenlerin katkılarıyla Türkçe’ye uyarlandı. Türkiye’de hayvan hakları alanında çalışan sivil toplum kuruluşları ve gönüllülerin çalışmalarından ve görüşlerinden de faydalanılarak oluşturulan kılavuzda gazetecilik, halkla ilişkiler, reklam ve eğlence sektörlerinde çalışan profesyonellere hayvanların adil, dürüst ve saygılı bir şekilde nasıl anılacağı ve temsil edileceği konusunda rehberlik sunuluyor

İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi, iletişim sektörünün farklı uzmanlık alanlarında çalışan profesyonellere yönelik bir Hayvan Dostu İletişim Kılavuzu oluşturdu. Orijinal içeriği Oregon Üniversitesi’nden Prof. Debra Merskin ve Georgia Devlet Üniversitesi’nden Doç. Dr. Carrie P. Freeman’a ait olan kılavuz İstanbul Bilgi Üniversitesi bünyesindeki iletişim, psikoloji ve hukuk alanlarında uzman akademisyenlerin katkılarıyla uyarlandı. Kılavuzun uyarlanmasında ayrıca Türkiye’de hayvan hakları alanında çalışan sivil toplum kuruluşları ve gönüllülerin çalışmalarından ve görüşlerinden de yararlanıldı. 

Hayvan Dostu İletişim Kılavuzu’nda gazetecilik, halkla ilişkiler, reklam ve eğlence sektörleri için ayrılan farklı bölümlerde, bu sektörlere yönelik hayvan dostu dil tercihleri ve uygulamalarla ilgili öneriler yer alıyor. İletişim sektörlerinin insanın doğayla sürdürülebilir etkileşimini vurgulamak ve yaygınlaştırmak doğrultusunda sahip oldukları etki gücüne vurgu yapan kılavuz, bu etki gücünün hayvanlar lehine de harekete geçirilebilmesi için bir çağrı niteliği taşıyor.

Kılavuz hayvan dostu içeriklerin oluşturulmasında bir rehber niteliğinde

Kılavuzda hayvanların haber konusu ve kaynağı olarak kullanımı, hayvanlarla ilgili haberlerde önyargıdan kaçınma, uygun terminolojinin seçimi, reklamlarda hayvanların temsil edilmesi, hayvanların stratejik iletişimde birer paydaş olarak tanımlanması, çocuklara yönelik dizi ve programlarda hayvan dostu içerik oluşturulması gibi konularda detaylı öneriler sunuluyor.

İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Halil Nalçaoğlu, Hayvan Dostu İletişim Kılavuzu ile ilgili olarak, “Eğitim alanında sayısız ilke imza atmış olan Üniversitemizin İletişim Fakültesi tarafından hazırlanan ve günümüzün en önemli konularından biri olan insan-doğa ve insan-hayvan etkileşiminde iletişimin olumlu etkisine vurgu yapan bu kılavuzun, benzer çalışmalara öncülük etmesini diliyorum” dedi.

“Sirk hayvanı” yerine “insanları eğlendirmek için sirklerde tutsak edilen hayvan” ifadesi kullanılmalı

Kılavuzda önerilen terminolojide “laboratuvar faresi, deney hayvanı, kobay fare” yerine “araştırma için kullanılan ve/ya çoğaltılan sıçanlar, maymunlar, köpekler, kediler” ifadelerinin kullanılması öneriliyor. Aynı şekilde “sirk hayvanları, gösteri hayvanları” yerine “insanları eğlendirmek için sirkler ve benzeri kuruluşlarda tutsak edilen hayvanlar”, “telef oldu” yerine “öldü, hayatını kaybetti, can verdi”, “itlaf edildi” yerine “öldürüldü” ifadelerinin kullanılması gerektiğinin altı çiziliyor.

İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Bârika Göncü; “Kullandığımız dil, dünyaya bakış açımızı şekillendiren önemli bir güç. İletişim disiplinlerinde çalışan profesyoneller, dilin etkin kullanımıyla ilgili teknik bilgilere sahip oldukları gibi, faaliyet gösterdikleri alanların farklı paydaşlar üzerindeki kayda değer etkisinin de farkındalar. Bu bağlamda kılavuzumuzun iletişim profesyonellerinin etki güçlerini hayvanlar lehine de kullanabilmeleri için bir kapı arayabilmesini diliyoruz” dedi.

Hayvan Dostu İletişim Kılavuzu’na https://bit.ly/3oZHedg web adresinden erişilebilir.

—

Hayvan Dostu İletişim Kılavuzu- Künye

Editör: Bârika Göncü (İstanbul Bilgi Üniversitesi).

Orijinal metin: “Animals and Media: A style guide for giving voice to the voiceless”, Prof. Dr. Debra Merskin (University of Oregon) ve Doç. Dr. Carrie P. Freeman (Georgia State University).

Çeviri: Gözde Karataş ve Pınar Dirik.

Katkıda bulunanlar (alfabetik sırayla): Güventürk Görgülü, Prof. Dr. Hale Bolak, Hilal Nur Sarbak, M. Barış Şengün, Sarper Durmuş.

Tasarım: Berilsu Kaygusuz ve Gökmen Soylu (İstanbul Bilgi Üniversitesi Görsel İletişim Tasarımı Programı öğrencileri)

Çevrimiçi erişim: http://www.bilgimedya.org/hayvan-dostu-iletisim-kilavuzu/

İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi, 2021, İstanbul

Detaylı Bilgi:

Gökçe Kopuk / İstanbul Bilgi Üniversitesi / 0538 095 61 56 / gokce.kopuk@bilgi.edu.tr

İstanbul Bilgi Üniversitesi Hakkında:

İstanbul Bilgi Üniversitesi, 1996 yılında Türkiye’de üniversite yaşamına yeni bir soluk getirmek amacıyla “Okul için değil yaşam için öğrenmeliyiz” ilkesiyle yola çıkarak kurulmuştur. 1.000 kişiyi aşkın bir öğretim kadrosuna sahip olan üniversitenin 20.000’i aşkın öğrencisi ve 50.000’e yakın mezunu vardır. İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal ve Beşeri Bilimler, Hukuk, İşletme, İletişim, Sağlık Bilimleri, Mimarlık ile Mühendislik ve Doğa Bilimleri fakültelerinin yanı sıra yüksekokulları, meslek yüksekokulları ve enstitüleri çatısı altında 150’yi aşkın ön lisans, lisans ve doktora programı sunmaktadır.

Kurulduğu günden bu yana öğrencilerine uluslararası gelişim fırsatları sunan İstanbul Bilgi Üniversitesi, Yükseköğretim Derecelendirme Kuruluşu QS’in 2020 yılı “Gelişmekte olan Avrupa Ülkeleri ve Orta Asya Üniversiteleri Sıralaması”nda en iyi 130 üniversite arasında yer almaktadır. İstanbul’un merkezinde, santralistanbul, Dolapdere ve Kuştepe olmak üzere üç kampüsü bulunmaktadır. İstanbul Bilgi Üniversitesi hakkında ayrıntılı bilgiye www.bilgi.edu.tr adresinden ulaşılabilir.