Kalyon Holding tarafından 1 milyar dolar yatırımla kurulan Karapınar Güneş Santrali’nin Denetleme, Kontrol ve Veri Merkezi (SCADA) için açılan mimari tasarım yarışması sonuçlandı. Türkiye’nin en büyük yenilenebilir enerji projesinin yönetim binası için düzenlenen yarışmada Türkiye’nin önemli mimarlık ofisleri tarafından hazırlanan 61 proje yarıştı. Jüri değerlendirmesi sonucunda dereceye giren projeler 7 Nisan 2021’de düzenlenen ödül töreninde açıklandı.

Katılan projelerin, yenilenebilir enerjinin önemine ve geleceğine vurgu yapabilecek ikonik bir bina tasarımı hedefiyle, mekânsal bütünlük, yenilik, özgünlük, estetik ve uygulanabilirlik yönünden değerlendirildiği yarışmada Y. Mimar Caner Bilgin ve Mimar Begüm Yılmaz Bilgin’in “Vaha” isimli projesi birincilik ödülüne layık görüldü.

20 milyon metrekarelik alana kurulan ve tamamlandığında dünyanın en büyük güneş enerjisi üretim merkezleri arasında yerini alacak olan Karapınar Güneş Enerjisi Santrali’nin SCADA Merkezi binası için Kalyon Holding ve Türkiye Tasarım Vakfı iş birliğiyle açılan yarışmada dereceye giren projeler düzenlenen bir ödül töreniyle açıklandı.

Y. Mimar Caner Bilgin ve Mimar Begüm Yılmaz Bilgin’in “Vaha” isimli projesi birinci olurken “Toprak Kule” isimli proje ikinci, “İçgüdü” isimli proje ise yarışmada üçüncü oldu. Yer Gök Arası, Güneş Yolu, Çeper, *logos, Tepe, Solark, Çatlak, Vaha 2 ve Zeroone isimli projeler ise yarışmada dereceye giren diğer çalışmalar oldu. Birincilik ödülünü alan Vaha projesine uygun şekilde inşa edilecek SCADA Merkezi, Karapınar Güneş Enerjisi Santrali’nin yönetim binası olmanın yanı sıra bilim insanlarının ve öğrencilerin bir araya geldiği bir bilgi ve teknoloji merkezi olarak da hizmet verecek.

1000 MW üretim kapasitesi

Düzenlenen ödül töreninde katılımcılara hitap eden Kalyon Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Kalyoncu, yenilenebilir enerji yatırımlarının Türkiye’nin ve dünyanın geleceği için önemine değinerek, “Bundan yalnızca 8 ay önce, Ankara’da Kalyon Güneş Teknolojileri Fabrikamızın açılış töreninde “Çare temiz enerji” demiştim. Gerçekten hem ülkemizin hem de gezegenimizin geleceğinin anahtarı yenilenebilir enerjide. Hem fabrikamızın hem de Karapınar Güneş Enerjisi Santrali’nin Türkiye’ye ekonomik ve çevresel yönden büyük katkı sunacağını ve bu projeyle ne kadar gurur duyduğumuzu da ifade etmiştim.

Karapınar Güneş Enerjisi Santrali tamamlandığında 3,5 milyon adet panelle 1.000 MW üretim kapasitesine sahip olacak. 2.600 futbol sahası genişliğinde bir alana yayılacak ve Türkiye’nin uzaydan görülebilen ilk yapısı olacak. Ülkemizin toplam enerji üretiminde güneş enerjisinin payını yüzde 20 artıracak. Ülke ekonomisine, bölgeye ve çevreye çok büyük katkıları olacak. Şu anda yapımı devam etmesine rağmen 190 MW üretim kapasitesinin üzerine çıkmış ve halihazırda Türkiye’nin en büyük güneş enerji santrali haline gelmiş durumda. Başlangıçtan itibaren hem fabrikamızın hem de santralimizin, üretim tesisi olmanın ötesinde, sektöre ve ülkeye hizmet edecek birer teknoloji ve bilgi üssü olmasını hedefledik.

Geleceğe hizmet eden bu yatırımlar, bilimsel gelişmeye katkısı, işlevselliği ve tasarımı ile geleceği yansıtsın istedik. Bu amaçla, fabrikamızda dev bir Ar-Ge merkezi kurduk. Aynı misyonu, Türkiye’nin en büyük; dünyanın ise altıncı en büyük güneş enerjisi santrali olacak Karapınar Güneş Enerjisi Santrali’nin de üstlenmesini arzu ettik. SCADA Mimari Tasarım Yarışması, gurur duyduğumuz bu projenin ihtişamına yakışır, geleceği yansıtan bir yönetim binası arayışıyla başladı.

Ülkemizin çok değerli mimarları, birbirinden kıymetli çalışmalarıyla bu yarışmaya katıldılar. Emekleri, yaratıcılıkları ve katkıları için tüm katılımcılara şahsım ve Kalyon Holding adına teşekkür ediyorum. Ayrıca, kıymetli jüri üyelerimiz Melike Altınışık, David Green, Deniz Aslan, İmdat As, Kübra Kalyoncu Şeherli, Murat Tabanlıoğlu ve Refik Anadol’a; Türkiye Tasarım Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Fehmi Bilge’ye ve emeği geçen tüm vakıf çalışanlarına huzurlarınızda ayrı ayrı teşekkür ediyorum” dedi.

Bilgi ve teknoloji merkezi olacak

Jüri üyelerinden Kalyon Holding Yönetim Kurulu Üyesi Mimar Kübra Kalyoncu Şeherli ise “Karapınar Güneş Enerjisi Santrali’nin Türkiye’nin geleceğe yönelik enerji hedefleri açısından sadece ekonomik değil sembolik bir değeri de bulunuyor. Yenilenebilir enerji kaynakları, özellikle de güneş enerjisi alanında yapılan yatırımlar ülkemize küresel rekabette güç kazandıracak.

Bu büyük yatırımın ifade ettiklerine uygun simgesel bir yapıyla buluşmasını arzu ettik ve bu mimari tasarım yarışmasını gerçekleştirdik. Bir mimar olarak da jürisinde yer aldığım yarışma çok keyifli ve heyecanlıydı ancak birbirinden iyi projeler içinden birinciyi seçmek de bir o kadar zorlayıcıydı. Katılan bütün projelerin çok yaratıcı ve ilham verici olduğunu belirtmek isterim.

Kazanan projeyi baz alarak inşa edilecek SCADA Merkezi, sadece bir yönetim binası olmayacak. Türkiye’de bu alanda çalışan profesyonellerin, akademisyenlerin ve öğrencilerin yararlanabileceği bir teknoloji ve bilgi merkezi olarak da hizmet verecek. Tüm katılımcılara ve değerli jüri üyelerimize teşekkür ediyorum.” şeklinde konuştu.

Jüri Başkanı Mimar Melike Altınışık ise enerji ihtiyacının büyük bir hızla arttığını belirterek, “2050 yılında ihtiyacımız olan enerji miktarı; 2018 yılında tüketilenin iki katı olacak. Yenilebilir enerji kaynakları ise karşımıza çıkan tek çözüm yolu. Türkiye’de de bu anlamda önemli adımlar atılıyor ve güneş enerjisi adına yapılan en büyük yatırım da Karapınar’da yükselmeye başladı.

Karapınar’ın odağında ise SCADA Merkezi olacak. Bu kadar önemli ve stratejik bir yere kurulacak SCADA Merkezi’nin özel olmasını hedefledik. Bu yüzden Karapınar’da yapılması planlanan SCADA Merkezi’nin mimarisinin ‘yenilik ve özgünlük, sürdürülebilirlik, estetik, işlevsellik, mekânsal bütünlük ve uygulanabilirlik’ kriterlerine sahip olması gerekiyordu.

Yarışmaya bu vizyona uygun çok değerli projeler katıldı. İki aşamalı ön seçmeli bir yarışma yaparak, bu alanda daha önce uygulanmamış bir format tercih ettik. Amacımız çok büyük özenle hazırlanan bu çalışmalara hak ettikleri ilgiyi ve değeri gösterebilmekti. Bu nedenle finale kalan bütün projelere de sergimizde yer vereceğiz. Bu projelerin hikayelerinin, ilham kaynağının ve estetiğinin herkese sergilenmesini istedik.” dedi.

SCADA Hakkında

Supervisory Control and Data Acquisition kelimelerinin ilk harfleri ile oluşturulan SCADA; “Merkezi Denetleme Kontrol ve Veri Toplama” sistemi olarak adlandırılıyor. SCADA sistemleri geniş alana yayılmış tesislerin tek bir merkezden bilgisayar, cep telefonu veya tablet gibi cihazlarla izlenebildiği bir sistem olup, temel olarak bir yazılımdır. Tek bir cihazdan kullanılabileceği gibi ağ bağlantılarıyla birden fazla bilgisayar ve taşınabilir cihazla kontrol ve izleme yapılabiliyor.

Karapınar GES SCADA Binası Mimari Proje Yarışması, içinde SCADA sisteminin bulunduğu bir yönetim binası tasarısına odaklanıyor.